درمان انواع ریشه دندان

درمان ریشه دندان یا به اصطلاح انگلیسی Root Canal Therapy، از مشهورترین درمانهای دندانپزشکی است که بسیاری در طول زندگی خود، یک بار آن را تجربه می کنند. تنها در انگلستان هر ساله حدود ۶ میلیون نفر در سال (به اندازه کل جمعیت تهران) اقدام به درمان ریشه دندان می‌کنند. دلیل انتخاب این درمان، گسترش دامنه عفونت به ناحیه عصبی (یا پالپ دندان) در اثر پوسیدگی است. نام تخصصی این درمان‌، روت کانال یا اندودنتیکس (Endo) بوده ولی میان مردم بیشتر به نام عصب‌ کشی دندان شناخته می‌شود، در حالی که عصب کشی یکی از انواع درمان های ریشه دندان است.

درمان ریشه دندان عفونی یک ضرورت فوری است و در صورت مشاهده نشانه‌های آن باید بلافاصله به دندان‌پزشک مراجعه کنید. اجتناب از درمان ریشه ممکن است در نهایت منجر به تحمل درد بسیار شدید و در نهایت، مرگ دندان شود. با این حال بسیاری از بیماران تا مدت‌ها از مراجعه به دندانپزشک خودداری می‌کنند.

چرا دندان به درمان ریشه احتیاج پیدا می کند؟

اصلی‌ترین دلیل پوسیدگی دندان، تولید اسید توسط باکتری‌های جرم بوده که مینای دندان را تخریب، و با ادامه روند وارد قسمت زنده دندان می‌شود. مهمترین نشانه رسیدن عفونت به عصب، تیر کشیدن ناگهانی دندان از درد است. در چنین شرایطی، دیگر با پر کردن نمی‌توان دندان را ترمیم کرد و باید ریشه دندان کاملا کورتاژ (تخلیه) و شستشو داده شود.

فرق درمان ریشه دندان با عصب‌کشی

درمان ریشه دندان نامی کلی برای کلیه‌ی جراحی‌های قابل انجام روی ریشه های دندان عفونی است؛ در حالی که عصب کشی تنها به تخلیه پالپ دندان و روت کردن کانال‌های آن اشاره دارد. به این ترتیب، درمان ریشه نامی کلی و عصب‌کشی نوعی از درمان های ریشه دندان می‌تواند تلقی شود.

برای درمان ریشه دندان بهتر است شما ابتدا اطلاعاتی را در این زمینه بدست بیاورید تا بتوانید به آنچه که نیاز است دست پیدا کنید. از جمله اینکه اینکار به چه شکل انجام می شود و از چه مراحلی تشکیل شده است. در کنار این موارد آشنایی شما با دلایلی که می تواند سبب شود تا درمان ریشه دندان شما به خوبی انجام شود کمک می کند تا  مقایسه بهتری برای شما به وجود بیاید.

طبق آمارها در ایران حدود 80 درصد از عصب کشی ها به صورت ناقص انجام می شوند و باعث مشکلات زیادی از مله درد بعد از چندماه، آبسه و عفونت و … برای بیمار می شوند. به همین دلیل انتخاب یک متخصص ریشه خوب امری حیاتی است.

دکتر شقایق پرویزی متخصص درمان ریشه (اندودانتیکس) با 15 سال سابقه در تهران فعالیت می کنند. ایشان یکی از بهترین متخصصان درمان ریشه و عصب کشی هستند. دکتر شقایق پرویزی عضو بنیاد ملی نخبگان و عضویت در انجمن اندونتیست‌های ایران می باشند و توانسته اند با کسب رتبه ۲۰ در کنکور سراسری و کسب رتبه ۱۲ در کنکور آزاد یکی از بهترین های عصب کشی و درمان ریشه دندان شوند.

وظیفه ریشه دندان

ریشه های دندان قسمت مهم و حیاتی از ساختار دندان انسان هستند. ریشه دندان درون لثه قرار دارد و نقش پایه ای استوار را در دهان بازی می کند، نه تنها به دندان ثبات می بخشد، بلکه وظیفه انتقال نیروهای بارگذاری شده به استخوان فک را دارد. ریشه دندان نقش بسیار مهمی در عملکرد و حفظ دندان دارد.

این قسمت زیرین دندان که درون لثه قرار دارد، شامل بافت‌های مختلفی است که وظایف حیاتی را بر عهده دارند. ریشه دندان به عنوان پایه اصلی دندان عمل می‌کند و وظیفه اصلی آن، حمایت و پشتیبانی از دندان است. ریشه دندان به وسیله لثه و بافتهای اطراف خود، دندان را در موقعیت صحیح نگهداری و از تکان خوردن و حرکت نامطلوب آن جلوگیری می‌کند. این وظیفه باعث حفظ تراز و استحکام دندان‌ها می شود.

انواع ریشه دندان نقش اتصالی بین دندان و بافت‌های اطراف را دارند. بافت‌های پریودنتال که شامل لثه، استخوان پایه دندان و بافت‌های متصل کننده است، با ریشه دندان ارتباط دارند و از طریق آن به دندان متصل می‌شوند. این اتصال نه‌تنها به حفظ استحکام و پایداری دندان کمک می‌کند، بلکه نقش مهمی در تحمل نیروهای مرتبط با خوردن غذا نیز دارد.

ریشه دندان ارتباط مستقیمی با بافت‌های لثه و پریودنتال دارد. سلامت و استحکام آن می‌تواند تأثیر مستقیمی بر سلامت لثه و بافت‌های اطراف داشته باشد و از بروز مشکلاتی مانند التهاب لثه، جرم دندانی و پریودنتیت (التهاب بافت‌های پریودنتال) جلوگیری کند.

شما می توانید در صورت بروز هرگونه آسیب به انواع ریشه دندان به مرکز تخصصی دندانپزشکی آمیتیس مراجعه کرده و با کمک دندانپزشکان حرفه ای این مرکز، مراحل درمان ریشه دندان خود را آغاز کرده و به زندگی عادی خود بازگردید.

نمونه کارها

در مرکز دندانپزشکی تخصصی آمیتیس نمونه کارهای بسیار زیادی از درمان ریشه دندان وجود دارد و ما سعی کرده ایم در سایت تعدادی از انواع مختلف آن را برای بررسی کیفیت آن برای شما مخاطبان محترم قرار دهیم. شما می تواند از طریق لینک زیر وارد صفحه مربوطه شده تعداد زیادی از نمونه کارهای درمان ریشه دندان را مشاهده نمایید.

نمونه کارهای درمان ریشه دندان

تصویر 1

تصویر 2

سئوالات مرتبط با درمان ریشه دندان

آیا عوارض عفونت ریشه دندان خطرناک است؟

عفونت ریشه دندان معمولا با درد شدیدی آغاز می‌شود. این درد بعد از مدتی با تخریب کامل عصب دندان از بین می‌رود. با این حال عفونت همچنان به گسترش خود ادامه خواهد داد و قسمت‌های بیشتری را درگیر خواهد کرد. در نهایت این عوارض ممکن است منجر به مرگ دندان (نیازمند کشیده شدن)، عفونی شدن سینوس‌ها یا استخوان فک (نیازمند جراحی پیوند استخوان) و یا حتی سپسیس (عفونت خون) و مرگ بیمار شود.

اگر درمان ریشه را انجام ندهیم چه می شود؟

حالت‌های عفونت استخوان فک عوارض مختلفی دارد. این حالات شامل استئومیلیت Osteomyelitis (عفونت استخوان و وارد شدن باکتری‌ها به خون)، کیست دندان، سلولیت ( عفونت چربی زیر پوست)، آبسه پارافارنکس Parapharyngeal abscess (آبسه در پشت دهان) و در بدترین حالات، ورود عفونت‌ها در سینوس‌ها و ناحیه مغز است.بد نیست بدانید هر ساله حدود ۶۰ نفر در انگلستان به خاطر عفونت دندان جان خود را از دست می‌دهند. همچنین برخی از تحقیقات، ارتباط میان عفونت دندان و مشکلات قلبی عروقی را تأیید کرده‌اند.

آیا عمر دندان بعد از عصب‌کشی کم می شود؟

در حالت عادی، دندان یک بافت زنده و دارای عصب و رگ‌های خونی است. با تخلیه قسمت‌های زنده، دندان به معنی واقعی می‌میرد و تنها کالبدی از آن به جا می‌ماند. به همین دلیل دیگر استحکام گذشته را نخواهد داشت و شمارش معکوس برای آن آغاز می‌شود. با این حال، می‌توان انتظار داشت که یک دندان روت کانال تراپی شده، تا ۳۰ سال سالم بماند. اما چگونه چنین چیزی ممکن است؟
پاسخ این سوال در مراحل درمان ریشه و تکنیک‌های آن نهفته است. پس از کورتاژ پالپ و شستشوی کامل کانال‌های ریشه با مواد خورنده، درون آن کاملا تمیز شده و جای خالی با مواد مخصوص اشغال می‌گردد. در ادامه، بسته به کانال‌های باز شده، میله‌هایی به نام پست درون دندان قرار داده شده دور آن با مواد پرکننده پوشانده می‌شود که به آن کور Core گفته می‌شود. جنس این کور می‌تواند از طلا، آمالگام نقره یا کامپوزیت باشد.
همچنین در برخی موارد روی دندان بیلداپ شده روت کانال، تراشیده و روکش قرار می‌گیرد. در این حالت حتی می‌توان انتظار داشت که روکش تا مدت طولانی‌تری از دندان محافظت کند.

درمان مجدد ریشه یا ری اندو چه موقع انجام می شود؟

طول مدت انجام فرایند دندان اندو شده تا زمانی که دچار آسیب جدی نشود همچنان سالم خواهد ماند. این آسیب می‌تواند در اثر ترک و یا سوراخ شدن کور و نفوذ مجدد عفونت به عاج دندان رخ دهد. در چنین شرایطی، باید قسمت پر شده برداشته شده و مجددا مراحل درمان ریشه انجام شود. به این درمان، ری اندو گفته می‌شود که به مراتب پیچیده‌تر و سخت‌تر از درمان ریشه برای بار اول است.

برای اطلاعات بیشتر درباره مراحل و علت عصب کشی مجدد دندان کلیک کنید.

دندان ری اندو شده چند سال باقی میماند؟

دندان‌های ری‌اندو شده در حالت عادی نباید با دندان‌های دیگر عصب‌کشی شده تفاوت داشته باشد. با این حال، به دلیل آسیب‌های گسترده‌تری که دندان‌های با عفونت مجدد متحمل می‌شوند این مدت در عمل کوتاه‌تر می‌شود. این عفونت‌های مجدد در طول عمر دندان بعد از ری‌اندو مؤثر و گاه، ما را ناچار به انجام برخی درمان‌های خاص ریشه می‌کند.

جراحی قطع ریشه دندان یا اپیکواکتومی چیست و کی انجام می شود؟

یکی از اصلی‌ترین دلایلی که منجر به شکست در درمان ریشه می‌شود، وجود عفونت در نقاطی است که از تمیز کردن آن باز مانده‌ایم. به همین دلیل در برخی شرایط خاص، اندودنتیست تصمیم به انجام جراحی آپیکوکتومی یا پری اپیکال کند. پری اپیکال در شرایطی انجام می شود که درمان‌های اندو دیگر جوابگو نیستند.

هدف از جراحی اپیکو نوک ریشه درون استخوان فک و پاکسازی آن از عفونت است. برای این کار، دندانپزشک مستقیما از روی لثه استخوان به محل ریشه‌های دندان دسترسی ایجاد و چرک‌ها را خارج می‌کند. همچنین قسمتی کوچک از نوک ریشه برداشته شده و راه کانال مسدود می‌شود.

درمان ریشه دندان عصب‌کشی شده در خانه ممکن است؟

یکی از شوخی‌های ترسناک در اینترنت، مطالبی است که در مورد درمان ریشه دندان و عصب‌کشی در منزل مطرح می‌شود. باید به شما بگوییم که به هیچ عنوان راهی برای درمان پوسیدگی‌های عمیق یا سطحی در منزل وجود ندارد و تنها کاری که از شما برمی‌آید، رعایت نکات بهداشت دهان و دندان است. بنابراین به هیچ عنوان فکر انجام کاری ب صورت سر خود را در خود نپرورانید.
البته ممکن است درمان‌های مثل آب نمک، کمپرس سرد، استفاده از زردچوبه و یا روغن درخت چای در برخی منابع توصیه شده باشند؛ با این حال باید بدانید که این درما»‌ها تنها مسکن‌های موقت بوده و تنها علائم آن را تخفیف می‌دهند.

درمان ریشه دندان طی چند جلسه انجام می شود؟

معمولا بسیاری از بیماران ترجیح می‌دهند که درمان ریشه دندان‌های ان‌ها تنها در یک جلسه به اتمام برسد. به همین دلیل اندودنتیست‌ها هم چنین مسأله‌ای را در نظر گرفته و سعی می‌کنند تمام کار را تنها در یک جلسه طولانی به انجام برسانند. با این حال باید بدانید که درمان ریشه دندان به صورت استاندارد یک درمان دو مرحله‌ای است و باید در دو جلسه متفاوت دنبال شود.

تفاوت بین درمان ریشه دندان جلو و دندان عقل آسیاب چیست ؟

دندان‌های جلویی معمولا از پیچیدگی بیشتری برای درمان ریشه برخوردار هستند؛ چرا که ریشه‌های آن، ظریف‌تر بوده و نیاز به دقت عمل بالاتری دارند. ام از سوی دیگر، این دندان‌ها به راحتی قابل دسترسی هستند. برخلاف دندان‌های عقبی که شاید گاهی کار روی آن‌ها به دلیل محل قرار گرفتن یا تعداد ریشه‌های آن، سخت‌تر باشد. همچنین دندان‌های جلویی از قسمت عقبی باز می‌شوند. در حالی که برای درمان ریشه دندان‌های جلو، باید کاملا روی دندان باز شود.
یکی دیگر از تفاوت‌های درمان ریشه دندان‌های عقب و جلو، در ضرورت روکش کردن آن‌هاست. دندان‌های آسیا به دلیل فشار زیادی که روی آن‌ها وجود دارد، باید روکش شوند، در حالی که جز موارد مربوط به زیبایی، چنین امری چندان برای دندان‌های جلو اهمیت ندارد.

اگر دندان درد برطرف شد یعنی نیازی به درمان ریشه نیست؟

در واقع یکی از بدترین اتفاقاتی که ممکن است برای دندان‌های هر فرد اتفاق بیفتد، متوقف شدن درد دندان است. این موضوع می‌تواند نشانه‌ای از نفوذ کامل عفونت به پالپ دندان و تخریب اعصاب آن ناحیه باشد. در چنین شرایطی، دیگر چاره‌ای جز درمان مستقیم ریشه دندان وجود نداشته و باید احیای دندان را به فراموشی سپرد. با این حال ادامه بی‌توجهی به این وضعیت، ممکن است به کشیده شدن دندان و حتی عوارض بدتری هم منجر شود.

قیمت درمان ریشه دندان

در حال حاضر به طور متوسط در تهران، قیمت جراحی ریشه دندان حدود 2 تا 6 میلیون تومان است. این هزینه بسته به موارد مختلفی می‌تواند تغییر کند. مثلا، قیمت درمان ریشه دندان یک کاناله نسبت به درمان دو کانال کمتر است. همچنین درمان توسط متخصص اندودنتیست هزینه بیشتری را طلب می‌کند.

با وجود قیمت بسیار مناسب مرکز دندانپزشکی آمیتیس، هزینه درمان ریشه دندان همیشه از مهم‌ترین دلایل نارضایتی بیماران بوده است. بد نیست بدانید هزینه‌ی درمان ریشه دندان، همیشه بالا بوده و با وجود تورم کنونی، در سال‌های گذشته هم معمولا بیماران از هزینه درمان ریشه راضی نبوده‌اند. البته این موضوع محدود به ایران نیست. به شکل متوسط، هزینه درمان ریشه دندان در ترکیه حدود ۵۰۰ لیر، و در کانادا حدود ۳۵۰۰ دلار کانادا یا بیشتر است.

به همین دلیل با بررسی شبکه‌های اجتماعی متوجه می‌شوید که مهاجران ایرانی در این کشورها نیز از هزینه درمان ریشه دندان رضایت نداشته که سبب می‌شود تا برخی در نهایت برای صرفه‌جویی در هزینه‌ها، به کلینیک‌های کمتر معتبر زیر نظر دندانپزشکان غیرمتخصص و یا کلینیکهای غیرمعتبر مراجعه کنند. در حالی که این کلینیک‌ها در نهایت و با عدم کفایت خود، هزینه‌های دو چندانی را بر بیماران تحمیل می‌کنند.

در صورتی که از عزیزان مهاجر  مقیم خارج از کشور هستید، به شما توصیه اکید می‌کنیم تا پیش از مراجعت به کشور محل سکونت خود، حتما دندان‌های خود را در ایران چک‌آپ کامل و از عدم بروز پوسیدگی در آن اطمینان حاصل فرمایید. در دندانپزشکی آمیتیس، با صرف کمترین هزینه در مقایسه با خارج از کشور می‌توانید بالاترین سطح از کیفیت و تخصص خدمات دندانپزشکی را دریافت کنید.

کلینیک دندانپزشکی آمیتیس بهترین مرکز تخصصی عصب کشی دندان در پاسداران می باشد برای مشاوره رایگان و دریافت هزینه با ما تماس حاصل فرمایید.

مراحل درمان ریشه دندان

معمولا پیش از هر درمان دندان‌پزشکی، از شما خواسته می‌شود تا یک عکس OPG و در برخی موارد CBCT تهیه کنید. این تصویر در مراکز رادیولوژی انجام شده و به پزشک اجازه می‌دهند تا پوسیدگی‌های پیدا و پنهان را در دندان شما تشخیص دهد. تمامی دندان‌پزشکان و اندودنتیست‌ها ترجیح می‌دهند تا حد امکان از عصب‌کشی دندان خودداری کنند. با این حال در صورتی که عفونت به پالپ رسیده باشد، روت کانال یا اندودانتیکس گریزناپذیر شده و باید مراحل درمان ریشه دندان پی گرفته شود.

تصاویر رادیولوژی برداشته شده در ابتدای کار، در ادامه نیز مفید فایده بوده و به اندودنتیست کمک می‌کنند تا طول و فرم ریشه دندان را تشخیص دهند. این موضوع در ادامه مراحل درمان ریشه بسیار حیاتی است. برای این کار، گاهی از دستگاه اپکس فایندر یا اپکس لوکیتور نیز استفاده می‌شود.

بعد از گرفتن عکس opg و مشاهده و یافتن مشکل دندان، دندانپزشک برای درمان ریشه دندان مراحل زیر را انجام می دهد :

• مرحله اول : بی حسی موضعی

اولین کار برای شروع مراحل درمان ریشه، اعمال بیحسی موضعی است. برای این کار، دندانپزشک با تزریق مواد بیهوشی موضعی، کاملا اعصاب دندان و لثه‌ها را از دور خارج می‌کند. برخی از بیماران از درد آمپول بیحسی نیز وحشت دارند. در این صورت اصلا نیازی نیست از بروز این ترس شرمگین شوید. تنها کافیست از دندانپزشک بخواهید با کمک ژل مخصوص، جلوی حس درد سوزن سرنگ را نیز بگیرند.

• مرحله دوم : سوراخ کردن عاج دندان

در ادامه کار، دندان با کمک ورقه‌های کوچکی به اسم فیلم، از دندان‌ها کناری خود جدا می‌شوند. در برخی از تصاویر opg ممکن است تشخیص تسری پیدا کردن عفونت به پالپ هویدا نباشد. در این صورت، اندودنتیست با تراش دادن عاج، سعی در از بین بردن پوسیدگی می‌کند. در صورتی که در حین این کار به پالپ رسید، دیگر چاره‌ای جز روت کانال باقی نمی‌ماند. در غیر این صورت، جای تراش را با باندینگ دندان یا پر کردن دندان ترمیم نموده و پانسمان می‌کند.

• مرحله سوم : پاکسازی دندان و تخلیه پالپ

با باز شدن پالپ، قسمت دشوار کار آغاز می‌شود، چرا که قسمت‌هایی از آن داخل کانال های ریشه قرار داشته و باید به دقت خارج شوند. این کار نیاز به ظرافت و مهارت خاصی دارد که اندودنتیست از آن برخوردار است.

کورتاژ پالپ به کمک ابزاری به نام فایل دندانپزشکی انجام می‌شود. فایل نوعی سوزن با رزوه های دریل مانند است که داخل ریشه حرکت کرده و محتویات آن را خارج می‌کند.

برای اطمینان از باقی نماندن عفونت داخل کانال‌ها، باید داخل آن شستشو داده شود. این کار با کمک مواد شوینده خاصی انجام شده که کاملا داخل کانالها را از عفونت و بافتهای زنده خالی و آن‌ها را در خود حل می‌کند. کاربردی ترین این موارد شامل سدیم هیپوکلریت NaOCl، اتیلن دی آمین تترا استیک اسید (EDTA یا Ethylenediaminetetraacetic acid) و کلرهگزیدین Chlorhexidine است.

• مرحله چهارم : پر کردن کانال عصبی

بعد از این مراحل، داخل کانال باید با مواد مخصوصی به نام گوتاپرکا پر شود. با پر کردن کانال، داخل دندان نیز ترمیم شده و برای ترمیم تاج به دندانپزشک متخصص ارجاع داده می شوید. البته این مرحله نیز در بسیاری موارد توسط اندودنتیست انجام می‌شود.

• مرحله پنجم : روکش کردن تاج دندان

معمولا بسیاری از موارد عصب‌کشی،نیازی به انجام روکش ندارند. باید بدانید بعد از درمان ریشه دندان، دندان شما از نظر بیولوژیکی مرده محسوب می‌شود. در نتیجه ممکن است تا حدی استحکام و یا انعطاف خود را از دست داده و در برابر فشار یا ضربه آسیب‌پذیر شود. همچنین این دندان دیگر شفافیت پیشین را نخواهد داشت.

برای برطرف کردن ریسک شکستگی دندان و نیز ظاهر زیباتر تاج، از روکش دندان استفاده می‌شود. این روکش می‌تواند از جنس کامپوزیتی، پرسلان و یا از جنس فلز باشد.

تمام توضیحات بالا را میتوانید در فیلم زیر مشاهده کنید.

فیلم مراحل درمان

انواع ریشه دندان

انسان دارای انواع ریشه دندان است. این انواع بر اساس شکل و ساختار ریشه تعریف می شوند. در زیر به برخی از انواع ریشه دندان انسان اشاره می کنم:

• ریشه دندان تک ریشه (Single-rooted): بیشتر دندان‌های جلویی مانند دندان‌های جلویی در بالا و پایین، دارای ریشه تک ریشه هستند. این نوع ریشه دندان به صورت یک ستون مستقیم به لثه متصل می‌شود.
• ریشه دندان دو ریشه (Bifurcated-root): برخی از دندان‌های جلویی بالا مانند دندان کانین دارای دو ریشه هستند. این دو ریشه به صورت متفاوتی به لثه متصل می‌شوند و بین آنها فضایی خالی وجود دارد.
• ریشه دندان سه ریشه (Trifurcated-root): بعضی از دندان‌های آسیاب مانند دندان‌های مولر دارای سه ریشه هستند. این سه ریشه به صورت منحنی به لثه متصل می‌شوند.
• ریشه دندان چهار ریشه (Quadrifurcated-root): برخی از دندانهای آسیاب دارای چهار ریشه هستند. این چهار ریشه به صورت منحنی و متمایز به لثه متصل می‌شوند.

علاوه بر اینها، ممکن است برخی از دندانها ریشه هایی با شکل و ساختار متفاوت داشته باشند که می‌توان آنها را به عنوان نوعی خاص از ریشه دندان معرفی کرد. این شامل ریشه دندان کم شده (Dilacerated-root)، ریشه دندان منحرف (Curved-root)، و ریشه دندان متشکل (Fused-root) می‌شود. در کل، انواع ریشه دندانها از شکل و ساختار متنوعی برخور دارند. این تنوع می‌تواند در تشخیص و درمان مشکلات مربوط به ریشه دندان و نیز در انجام روش های جراحی دندانی مورد استفاده قرار گیرد.

علت آسیب دیدن ریشه دندان

ممکن است انواع ریشه دندان به علت مشکلات مختلفی آسیب ببینند. برخی از مشکلات انواع ریشه دندان عبارتند از:

• التهاب انواع ریشه دندان: این یکی از شایع‌ترین مشکلات ریشه دندان است. آن را می‌توان به عنوان التهاب و عفونت در اطراف ریشه دندان توصیف کرد. علل آن می‌تواند شامل عفونت باکتریایی، تراکم پلاک و سنگ دندانی، ضربه یا تروما، نقص اطراف ریشه (مانند ترمیم نامناسب ریشه کانال) و غیره باشد.
• شکستگی ریشه: شکستگی انواع ریشه دندان می‌تواند ناشی از ضربه، تروما، فشار مکرر، وجود ترمیمات قدیمی و ضعیف، استفاده نادرست از ابزارهای دندانپزشکی و یا عوامل دیگر باشد. شکستگی ریشه می‌تواند از ریشه کامل تا شکستگی جزئی ریشه دندان متغیر باشد.
• عفونت ریشه: عفونت ریشه دندان معمولاً ناشی از باکتریهایی است که وارد انواع ریشه دندان شده و عفونت را در آنجا ایجاد می‌کنند. علل آن ممکن است شامل ترمیم نامناسب ریشه کانال، تراشیدگی زیاد روی دندان، وجود ترمیم‌های قدیمی و ضعیف یا تروما باشد.
• ریشه دندان کم شده: در برخی از موارد، ممکن است ریشه دندان به دلیل عواملی مانند تروما، ترمیمات نامناسب یا عوامل ژنتیکی کم شده یا تغییر شکل دهد. این مشکل می‌تواند بر استحکام و عملکرد دندان تأثیر بگذارد.

در صورت بروز هر یک از این مشکلات در انواع ریشه دندان، مهم است که در اسرع وقت به یک دندانپزشک مراجعه کنید تا تشخیص دقیق و درمان مناسب انجام شود.

روش های درمان مشکلات و شکستگی های انواع ریشه دندان

در صورتی که ریشه دندان شکسته باشد، امکان درمان وجود دارد، اما برای تشخیص و تعیین روش درمانی مناسب، باید به وسعت و ماهیت شکستگی ریشه دندان، موقعیت دندان در دهان، نیاز به عصب کشی دندان و عوامل دیگر توجه شود. درمان شکستگی انواع ریشه دندان می‌تواند شامل موارد زیر باشد:

• عصب کشی دندان: در صورتی که شکستگی انواع ریشه دندان عمیق نبوده و ریشه دندان توانایی عصب کشی شدن داشته باشد، ممکن است دندانپزشکی درمان با عصب کشی را توصیه کند. در این روش، ریشه دندان از داخل خالی و سپس پر می‌شود تا عفونت اطراف ریشه رفع و دندان را ثابت نگه دارد. می توانید برای اطلاعات بیشتر مقاله دندان چگونه عصب کشی می شود را مطالعه کنید.
• عمل جراحی: در بعضی موارد، شکستگی در انواع ریشه دندان بسیار عمیق و پیچیده است و روشهای غیرجراحی نمی‌توانند مشکل را حل کنند. در این صورت، ممکن است نیاز به عمل جراحی وجود داشته باشد تا ریشه دندان تعمیر و استحکام دندان حفظ شود.
• کشیدن دندان: در بعضی موارد، شکستگی در انواع ریشه دندان به حدی جدی است که درمان قابل قبولی وجود ندارد و کشیدن دندان تنها راه موجود است.
• مانیتورینگ و مراقبت: پس از درمان ریشه دندان، ممکن است نیاز باشد که روند بهبود و ترمیم را دنبال کنید و به طور منظم از برنامه‌های مراقبت از انواع ریشه دندان پیروی کنید. این شامل تمیز کردن دندان‌ها و لثه به طور منظم، استفاده از محافظ دهانی و مراجعات منظم به دندانپزشک برای بررسی و پیگیری است.

چگونه می توان از آسیب دیدن انواع ریشه دندان جلوگیری کرد؟

برای جلوگیری از آسیب دیدن انواع ریشه دندان، می‌توانید اقداماتی انجام دهید که به حفظ سلامت دندان‌ها و ریشه‌های آنها کمک کنند. در زیر تعدادی از روش‌های پیشگیری از آسیب دیدن انواع ریشه دندان را بررسی می‌کنیم:

• بهداشت دهان و دندان: رعایت بهداشت دهان و دندان می‌تواند به حفظ سلامت انواع ریشه دندان کمک کند. این شامل مسائلی مانند مسواک زدن (دو بار در روز به مدت دو دقیقه)، استفاده از مسواک مناسب و دهانشویه، استفاده از نخ دندان برای تمیز کردن بین دندان‌ها و مراجعه منظم به دندانپزشک برای ارزیابی و پاکسازی دوره‌ای است.
• جلوگیری از شکستگی دندان: اجتناب از عواملی که می‌توانند به شکستگی دندان منجر شوند، می‌تواند از آسیب به انواع ریشه دندان جلوگیری کند. به عنوان مثال، اجتناب از جویدن غذای سفت و سخت، استفاده از محافظ دهانی در ورزش‌های سنگین، جلوگیری از عادت‌های بد مثل جویدن خودکار، و استفاده از راهنمایی‌های صحیح برای استفاده از ابزارهای دندانپزشکی مانند مسواک برقی.
• مراقبت از ترمیم های دندانی: اگر ترمیمات دندانی ناصحیح انجام شود یا به مرور زمان ضعیف شوند، مشکلات ریشه دندان را می‌توانند ایجاد کنند. بنابراین، مهم است که ترمیمات دندانی را از طریق دندانپزشک حرفه‌ای و با استفاده از مواد با کیفیت انجام دهید و به منظور حفظ و تعمیر ترمیمات قدیمی، منظماً دندانپزشک را ملاقات کنید.
• جلوگیری از تروما و ضربه: در ورزش‌ها و فعالیت‌هایی که ممکن است به دندان‌ها آسیب برسانند، مانند ورزش‌های تماسی، استفاده از محافظ دهانی مناسب را در نظر بگیرید. همچنین در مواقعی که ممکن است با تروما و ضربه مواجه شوید، مانند در طول ورزش‌ها و فعالیت‌های ورزشی یا در صورت نیاز به حفتکمیل پاسخ:
• رژیم غذایی سالم: مصرف یک رژیم غذایی سالم و متنوع، که شامل میوه‌ها، سبزیجات، غلات کامل و منابع پروتئینی باشد، می‌تواند به سلامت دندان‌ها و ریشه‌های آنها کمک کند. مصرف مواد شیرین کننده و نوشیدنی‌های گازدار را به حداقل برسانید و از مصرف مواد غذایی با قند و اسیدی که می‌توانند به لثه‌ها و ریشه دندان آسیب برسانند، پرهیز کنید.
• مراقبت از لثه: عفونت لثه (جیوب لثه) می‌تواند به آسیب ریشه دندان منجر شود. برای جلوگیری از این مشکل، مراقبت منظم از لثه‌ها را در نظر بگیرید. استفاده از مسواک نرم و نخ دندانی برای تمیز کردن لثه‌ها و فضاهای بین دندان‌ها، مصرف آب دهان ضد باکتریال و مراجعه منظم به دندانپزشک برای بررسی و تمیزی دوره‌ای از اقداماتی است که می‌توانید انجام دهید.
• مراجعه منظم به دندانپزشک: برای جلوگیری و تشخیص زودهنگام مشکلات ریشه دندان، مراجعه منظم به دندانپزشک برای ارزیابی و تمیزی دوره‌ای اهمیت دارد. با مشاوره و راهنمایی دندانپزشک، می‌توان به طور منظم و به موقع مشکلات ریشه دندان را تشخیص داد و اقدامات لازم را برای جلوگیری یا درمان آنها انجام داد.

مراقبت منظم و بهداشت دهان و دندان، جلوگیری از تروما و ضربه، مراقبت از ترمیمات دندانی، رژیم غذایی سالم، مراقبت از لثه و مراجعه منظم به دندانپزشک، اقداماتی هستند که می‌توانید به عنوان یک روش پیشگیری کننده برای جلوگیری از آسیب دیدن انواع ریشه دندان انجام دهید.

همچنین بخوانید : چرا دندان بعد از عصب کشی درد میگیرد؟

مواد غذایی مناسب برای سلامت ریشه دندان

مواد غذایی زیر می‌توانند به سلامت انواع ریشه دندان کمک کنند:

• میوه‌ها و سبزیجات: مصرف میوه‌ها و سبزیجات غنی از ویتامین‌ها و مواد معدنی، از جمله ویتامین C و آنتی‌اکسیدان‌ها، می‌تواند به سلامت انواع ریشه دندان کمک کند. این مواد غذایی باعث تقویت سیستم ایمنی بدن می‌شوند و عفونت‌ را کاهش می‌دهند.
• پروتئین‌ها: مواد غذایی مانند گوشت، ماهی، مرغ، تخم مرغ و لوبیا که حاوی پروتئین هستند، می‌توانند به سلامت انواع ریشه دندان کمک کنند. پروتئین‌ها به تقویت بافت‌های دندانی و استحکام ریشه‌ها کمک می‌کنند.
• آب: مصرف آب به مقدار کافی برای حفظ سلامت انواع ریشه دندان بسیار مهم است. آب به تولید بیشتر سیالات دهان کمک می‌کند و در شستشوی غذاهای ساکارین دار و نیز شستشوی روزانه دهان کمک می‌کند.
• مواد غذایی کلسیم دار: مصرف مواد غذایی حاوی کلسیم مانند شیر، پنیر، ماست، دوغ و سبوس گندم، به تقویت استخوان‌ها و ریشه‌های دندان کمک می‌کند.
• مواد غذایی حاوی فسفر: فسفر یک عنصر مهم برای سلامت دندان است. مواد غذایی مانند ماهی، تخم مرغ، گوشت، کره و بادام حاوی فسفر هستند و می‌توانند به سلامت انواع ریشه دندان کمک کنند.
• مواد غذایی حاوی ویتامین D: ویتامین D برای جذب کلسیم و فسفر بهتر در بدن ضروری است. مواد غذایی حاوی ویتامین D شامل ماهی چرب (مانند ساردین، ماهی قزل‌آلا و ماهی تن)، تخم مرغ، شیر و محصولات لبنی می‌باشند.

توجه داشته باشید که این موارد تنها نکات کلی هستند و برای حفظ سلامت انواع ریشه دندان، مهم است که رژیم غذایی متنوع و متعادلی را رعایت کنید. همچنین، بهتر است با یک دندانپزشک متخصص مشورت کرده و راهنمایی‌های خاص و مناسب دریافت کنید.